BASAMAKLAR

1. basamak: Olayları yaşarız ve değerlendiririz. Başkalarının dalâlette kalmasına sebep olanlar seçilmez ve 1. basamakta kalırlar. Bunların oranı %10'dan daha azdır.

2. basamak: Başkalarının hidayetine mani olmayanlar Allah tarafından seçilir ve 2. basamağa ulaşırlar. Bunların oranı %90'dan fazladır.

3. basamak: Seçilenler arasından Allah'a ulaşmayı dileyenler 3. basamağa geçerler ve yakînlerden ilki olan İlm'el yakîn burada başlar.


4. basamak: Bu basamakta Allah kişiye Rahmân esmasıyla tecelli eder. İlm'el yakîn

5. basamak: Bu basamakta furkanlar başlar. Allah, gözden hicab-ı mesture ve gışavet adlı perdeleleri kaldırır. İlm'el yakîn

6. basamak: Bu basamakta Allah, kulaklardan vakra ve işitme hassası üzerinden mühürü kaldırır. İlm'el yakîn

7. basamak: Bu basamakta Allah kalpten ekinneti alır ve yine kalpte bulunan, kalbin idrakine mani olan mühür kaldırır. İdraki sağlamak üzere ihbat koyar. İlm'el yakîn

8. basamak: Allah kişinin kalbine ulaşır. İlm'el yakîn

9. basamak: Allah kişinin kalbini Allaha çevirir. İlm'el yakîn

10. basamak: Allah kişinin göğsünü yarar, teslime açar (göğsünden kalbine yol açar). İlm'el yakîn

11. basamak: Kişi zikir yapınca Allah'ın katından gelen nurlardan (rahmet ve fazl nurlarından) rahmet nuru, Allah'ın, göğsünden kalbine açtığı bu yol sayesinde kişinin kalbine sızmaya başlar. İlm'el yakîn

12. basamak: Yaptığı zikirle kişinin nefsinin kalbinde %2 rahmet nuru ve huşû oluşur. İlm'el yakîn

13. basamak: Huşû sahibi olan kişi hacet namazı kılar ve mürşidini Allah'tan sorar. İlm'el yakîn

14. basamak: Kişi, Allah'ın kendisine gösterdiği mürşide ihsanla tâbiiyetini gerçekleştirir. İlm'el yakîn

15. basamak: Nefs tezkiyesinin birinci kademesidir (Nefs-i Emmare). İlm'el yakîn

16. basamak: Nefs tezkiyesinin ikinci kademesidir (Nefs-i Levvame). İlm'el yakîn

17. basamak: Nefs tezkiyesinin üçüncü kademesidir (Nefs-i Mülhime). İlm'el yakîn

18. basamak: Nefs tezkiyesinin dördüncü kademesidir (Nefs-i Mutmainne). İlm'el yakîn

19. basamak: Nefs tezkiyesinin beşinci kademesidir (Nefs-i Radiye). İlm'el yakîn

20. basamak: Nefs tezkiyesinin altıncı kademesidir (Nefs-i Mardiyye). İlm'el yakîn

21. basamak: Nefs tezkiyesinin yedinci kademesidir (Nefs-i Tezkiye). Ruh Allah'a ulaşır (1. teslim). İlm'el yakîn

22. basamak: Ruh Allah'ta fani olur (fenâfillah makamı). İlm'el yakîn

23. basamak: Beka makamı. Allah da bu basamakta kişiye dost olur. İlm'el yakîn

24. basamak: Zühd makamı. Kişi günün yarıdan fazlasını Allah'ın zikriyle geçirmektedir. İlm'el yakîn

25. basamak: Muhsinler makamı. Kişi fizik vücut teslimini yerine getirmiştir (2. teslim). İlm'el yakîn

26. basamak: Bu basamakta daimî zikre ulaşılır ve kalp gözü ve kalp kulağı açılır. İlm'el yakînden Ayn'el yakîne geçilir. Nefs teslimi gerçekleştirilir (3. teslim). Ayn'el yakîn bu basamakta başlar.

27. basamak: Muhlisler makamı (irşad olma makamı). Ayn'el yakîn

28. basamak:

1. kademe: Günahların örtülmesi. Ayn'el yakîn
2. kademe: Salâh nurunun verilmesi. Ayn'el yakîn
3. kademe: Günahların sevaba çevrilmesi. Ayn'el yakîn
4. kademe: İradenin Allah'a teslim edilmesi (4. ve son teslim). Ayn'el yakîn
5. kademe: 4. kademede irade teslimini gerçekleştiren kişiyi Allah irşada memur ve mezun kılar ve kişi 5. kademededir. Bu noktada kişi Allah'ın Zat'ını da görür. Son sır olan Allah'ın Zat'ını görmüş ve Hakk'a yakîn olmuştur. Hakk'ul yakîn sahibi olmuştur.
6. kademe: Kavim resûlleri. Her kavim içinde, her devirde görevli resûller vardır. Hakk'ul yakîn
7. kademe: Devrin imamları. Her devirde huzur namazının imamı olan bir resûl vardır. Peygamberlerin yaşadığı devirlerde nebî resûller, peygamberlerin hayatta olmadığı devirlerde velî resûller bu imamlık görevini yerine getirirler. Hakk'ul yakîn